Pamiętacie, jak powstają wyrazy? Dziś będziecie obserwować, jak i po co skracać
niektóre z nich. Zajmiemy się skrótami...
1. Zapisz w zeszycie temat lekcji.
2. Zastanów się, kiedy używamy skróconych wyrazów. Po co stosujemy skrócony
zapis niektórych wyrazów?
3. Przeczytaj informację "Nowa wiadomość", podręcznik, s. 324.
4. Na podstawie informacji z podręcznika zapisz w zeszycie notatkę:
skrót - ......
5. Z kropką czy bez kropki? Przeczytaj zasady dotyczące zapisu skrótów.
Zapisz je w zeszycie.
6. Przeczytaj poprawnie skróty zastosowane pod zdjęciem - wyjaśnij ich pisownię.
7. Poćwicz czytanie i zapisywanie skrótów - wykonaj ćwiczenia 5 i 6, s. 62 w zeszycie ćwiczeń.
Wczoraj porządkowaliście i rozszerzaliście wiedzę związaną z tworzeniem
i używaniem skrótów. Dziś zajmiemy się skróconymi nazwami - przeanalizujecie,
jak powstają i w jaki sposób należy ich używać w wypowiedzi.
1. Zapisz w zeszycie temat lekcji.
2. Przypomnij sobie nazwy różnych instytucji lub organizacji, które rzadko
wymawiasz w pełnym brzmieniu, np. WP (Wirtualna Polska), OSiR (Ośrodek
Sportu i Rekreacji), MEN (Ministerstwo Edukacji Narodowej), OKE (Okręgowa
Komisja Egzaminacyjna).
3. Zapisz w zeszycie wiadomość:
4. Jak myślisz, dlaczego często stosuje się takie skrócone nazwy (skrótowce)?
Rozszyfruj podane skrótowce i zaobserwuj, jak powstały (od których liter zostały
utworzone): PWN, WOŚP, RP, PKOl, Cepelia, Polfa.
5. Przeczytaj informacje, jak dzielimy skrótowce i jak należy je wymawiać - "Nowa wiadomość",
podręcznik, s. 322. Zapisz w zeszycie notatkę dotyczącą podziału skrótowców.
6. Potrafisz zapisać skrótowiec od tych nazw? Wykonaj ćwiczenie 3, s. 61 w zeszycie ćwiczeń.
7. Przeczytaj, jak ustalić rodzaj skrótowca - "Nowa wiadomość", s. 323 w podręczniku.
8. Poćwicz stosowanie skrótowców w wypowiedzi - wykonaj ćwiczenie 4, s. 62 w zeszycie ćwiczeń.
Ostatnio obserwowaliście, jak powstają skrótowce, dziś pora
poznać mechanizm powstawiania zrostów, złożeń i zestawień...
1. Zapisz w zeszycie temat lekcji.
2. Utwórz słowa pochodzące od podanych par wyrazów:
prosty + kąt -->.....
dobra + noc --> .....
wielki + wóz --> .....
wiercić + pięta --> .....
gwiazda + zbiór --> .....
pół + noc --> .....
baba + lato --> .....
3. Zaobserwuj, w jaki sposób powstały nowe wyrazy i wpisz je do odpowiedniej
kolumny w tabeli:
Wyrazy połączone wrostkiem -i-, -o-, -u- ZŁOŻENIA |
Połączenie (zrośnięcie się) dwóch wyrazów ZROSTY |
Dwa wyrazy tworzące nową nazwę ZESTAWIENIA |
|
|
|
4. Przeczytaj informacje na temat wyrazów złożonych - "Nowa wiadomość", podręcznik, s. 336 - przejdź.
Na podstawie informacji z podręcznika zapisz w zeszycie notatkę dotyczącą wyrazów złożonych.
5. Odgadnij wyrazy złożone i wpisz w odpowiednie miejsce krzyżówki - przejdź.
6. Poćwicz tworzenie, rozróżnianie i odmianę wyrazów złożonych - wykonaj ćwiczenia: 2, s. 65, i 5, s. 66
w zeszycie ćwiczeń.
Sz. P. Andrzej Wilczyrek dr medycyny
Skróty zazwyczaj zakończone są spółgłoską, po której stawiamy kropkę, np.
godz. (godzina), lp. (liczba porządkowa), l. poj. (liczba pojedyncza), p. (pan / pani).
Nie stawiamy kropki po skrótach:
zakończonych na ostatnią literę wyrazu, np. mgr (magister)
polskich jednostek monetarnych, np. gr (grosz), zł (złoty),
jednostek miar i wag, np. kg (kilogram), m (metr).
Uwaga: Jeśli skróciliśmy wyraz użyty w przypadku zależnym (w każdym
oprócz M. i W.) należy po skrócie postawić kropkę, np. dr. (doktora).
Skrótowce to wyrazy powstałe w wyniku skrócenia kilkuwyrazowej nazwy organizacji, instytucji, państwa, przedsiębiorstwa, urzędu itd.
DLA DOCIEKLIWYCH
Rozszyfruj, jak powstał
ten skrótowiec.
Dziś przypominamy sobie podstawową wiedzę z zakresu słowotwórstwa. Utrwalicie
wiadomości dotyczące powstawania wyrazów i ich rodzin.
1. Zapisz w zeszycie temat lekcji.
2. Utwórz rodzinę wyrazów wokół słowa stół lub okno.
3. Narysuj w zeszycie schemat uwzględniający pochodzenie wyrazów.
4. Zaobserwuj, od jakich wyrazów podstawowych powstały wyrazy pochodne
- określ typ formantów.
5. Ustal, do jakiej kategorii słowotwórczej należą powstałe wyrazy.
6. Wskaż rdzeń i sprawdź, czy występują rdzenie oboczne - zapisz je pod
schematem.
Dziś przypominamy sobie wiedzę z zakresu fonetyki. Głoski i ich cechy,
upodobnienia i uproszczenia, czyli o tym, jak poprawnie mówić po... polsku.
1. Zapisz w zeszycie temat lekcji.
2. Ze zdania znajdującego się obok wypisz po dwie wskazane głoski:
samogłoski, spółgłoski nosowe i ustne, spółgłoski dźwięczne i bezdźwięczne,
spółgłoski twarde i miękkie.
3. Przeczytaj na głos to zdanie - jakie uproszczenia grup spółgłoskowych słyszysz?
4. Wskaż upodobnienia w wybranych wyrazach - określ ich typ (udźwięcznienie
lub ubezdźwięcznienie) oraz kierunek (wsteczne, postępowe).
Dzisiaj wracamy do bohaterów lektur obowiązkowych. Pora sprawdzić,
co zapamiętaliście. Przed Wami kilka zadań...
1. Zapisz w zeszycie temat lekcji.
2. Wypisz pod tematem tytuły i autorów lektur omawianych w siódmej klasie. Pod
każdym tytułem zapisz głównych bohaterów utworu.
3. Rozwiąż krzyżówkę sprawdzającą Twoją znajomość bohaterów lektur - przejdź.
4. Wykonaj zadania z karty pracy - kartę możesz wydrukować i wkleić do zeszytu
lub przepisać - przejdź.
5. Który bohater wzbudził Twoją sympatię? - Napisz dwa argumenty uzasadniające,
dlaczego.
Ostatni tydzień nauki - nadal powtarzamy i utrwalamy wiadomości. Dzisiaj ćwiczenia z zakresu fonetyki.
Miłej pracy!
Dziś powtórzymy wiadomości o budowie zdania. Tylko jedno, ale bardzo ważne ćwiczenie...
1. Poniższy napis jest zdaniem pojedynczym, czy złożonym? Dlaczego?