Rozpoczynamy cykl lekcji związanych z komedią Aleksandra Fredry. Dziś o pragnieniu małżeństwa i przeszkodzie, która stoi na drodze do szczęścia, czyli treść "Zemsty"...

Garść wiedzy na temat Aleksandra Fredry - informacje o autorze komedii.

Kilka słów o autorze i genezie, czyli przyczynie powstania "Zemsty"  - zobacz. 

Bohaterowie "Zemsty" - połącz postać dramatu z jej opisem.

    Zastanów się, w jaki sposób poniższy plakat nawiązuje do  "Zemsty" Aleksandra Fredry?

Zobacz zamek,

o którym pisał Fredro

Jeden ogień - drugi woda!

Czas omówić przebieg wydarzeń w dramacie Aleksandra Fredry

zatytułowanym "Zemsta". Sprawdzimy, kto się na kim zemścił, a kto na tym

skorzystał.

Podstawowe wiadomości o dramacie - przejdź do zadania.

Budowa "Zemsty", czyli na ile aktów autor podzielił swój utwór oraz, ile scen liczą kolejne akty "Zemsty" - uzupełnij tekst:

   "Zemsta" to dramat składający się z ......... aktów, każdy akt jest podzielony na sceny -

    akt I ma ich ...., akt  II ......., kolejny jest zbudowany z .... scen, a ostatni z ........

Kolejne wydarzenia w każdym akcie -  plan wydarzeń:

Znasz odpowiedź na pytania:

• Kto i na kim chciał się zemścić?

• Jaki sposób zemsty wybrał?

• Kto i co zyskał dzięki "zemście" sąsiada na wrogu zza muru?

Dowiedz się więcej

Zemsta Aleksander Fredro

Kiedy konflikt buduje mury…

Charaktery głównych bohaterów "Zemsty" to klucz do znalezienia odpowiedzi na pytanie: Dlaczego tak trudno było ich pogodzić? Czy chodziło tylko o mur? Praca z tekstem dramatu.

Co znaczą nazwiska bohaterów? 

według Słownika języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego. 

Praca z tekstem "Zemsty" - fragmenty:

• Akt II, Scena pierwsza, od w. 64 (od słów „Ja z nim w zgodzie?... )

• Akt III, Scena druga, od w. 114 (od słów „żem chciał wprzódy...)

Notatka do uzupełnienia:

Zarówno Cześnik, jak i Rejent nie biorą pod uwagę zakończenia sąsiedzkiego konfliktu:

• Cześnik stwierdza: "... " (cytat z aktu II)

• Rejent wskazuje na różnice między bohaterami: "..." (cytat z aktu III)

Jakie cechy mają główni bohaterowie dramatu - zaciekli przeciwnicy

    Praca z tekstem lektury - skróty: s. (scena), w. (wers).

Słownictwo do charakterystyki bohaterów - wykonaj zadanie.

raptus daw. «człowiek gwałtowny, porywczy»
milczek «osoba milcząca, małomówna»

Przyjrzymy się innym bohaterom "Zemsty" i ich zachowaniom oraz charakterom.

Czy noszą nazwiska znaczące?

Co znaczyły nazwiska Rejenta i Cześnika i w jaki sposób odzwierciedlały charaktery

bohaterów? Wykonaj zadanie, a następnie uzupełnij tekst:

    Rejent nazywał się Milczek, ponieważ..

   Natomiast Cześnik nosił nazwisko Raptusiewicz, bo odznaczał się...

Jakie cechy dominują u bohaterów dramatu - sprawdź.

Czy nazwiska pozostałych bohaterów "Zemsty" mogą mieć specjalne znaczenie?

Hanna Czepiersińska? - przeczytaj informacje.

Józef Papkin - zgromadź informacje o bohaterze. Przeczytaj tekst.

•  Co wiesz o pochodzeniu i zamożności Papkina?
• Jak ubiera się Papkin?
• Jaki ma sposób mówienia, jak przedstawia samego siebie?
• Jak się zachowuje u Rejenta na początku wizyty, a jak wówczas, kiedy dowiaduje się

      o służbie czekającej pod drzwiami, by go wyrzucić z domu Milczka?

• Dlaczego nikt nie traktuje go poważnie nawet wówczas, gdy twierdzi, że umiera?

Nazwisko Papkin może pochodzić od słów paka, papcio. Nazwisko Czepiersińska można skojarzyć ze słowem czepiać się. 

"Zemsta" Aleksandra Fredry jest jednym z gatunków dramatu - komedią.

Co śmieszy w "Zemście" teraz, a co śmieszyło współczesnych Fredry?

Czym jest humor i komizm? - sprawdź w słowniku.

Które postacie i sytuacje w dramacie Fredry mogą wywoływać śmiech?

Zobacz fragmenty dramatu:

• powrót Papkina od Rejenta - zobacz (od 9 minuty)
• pisanie listu do Klary przez Cześnika - zobacz
• Rejent wyłudza fałszywe zeznania - zobacz (od 10 minuty)

Ulubione powiedzenia głównych bohaterów

Czy powtarzanie tych słów może sprawić, że postacie stają się śmieszne

nawet kiedy sięgają po broń - tak też można to zinterpretować.

Warto zanotować - zobacz notatkę

Sprawdzimy, jak niepomyślne okoliczności mogą jednak sprzyjać miłości

Klary i Wacława.

Przypomnienie i podsumowanie pracy z utworem Fredry

Przebieg wydarzeń w dramacie

Obejrzyj film o utworze Fredry - zobacz film.

Jakie wydarzenia doprowadziły do małżeństwa Klary z Wacławem?

ćwiczenie online

Streszczenie zdarzeń przedstawionych w dramacie - przeczytaj streszczenie

Zapamiętaj

bohaterów

komedii

humor - zdolność dostrzegania zabawnych stron życia i świata

komizm - cecha sytuacji, rzeczy lub osoby budząca wesołość, może wynikać z sytuacji, postaci lub języka bohatera

Rejent Milczek – właściciel połowy zamku, zagorzały wróg Cześnika, ojciec Wacława, dla zemsty na

                             sąsiedzie gotów jest poświęcić szczęście syna

Cześnik Maciej Raptusiewicz – mieszkaniec drugiej połowy zamku, nienawidzący Rejenta,

                                                     opiekun i stryj Klary, z zemsty na Rejencie zmusił Wacława do ożenku

                                                     z Klarą, dzięki czemu nieświadomie spełnił marzenie zakochanych

Wacław Milczek – syn Rejenta, zakochany w Klarze, daje się "pojmać" Papkinowi, by dostać się do

                               zamku Cześnika, gdzie przebywa jego ukochana Klara

Klara Raptusiewiczówna – bratanica Cześnika, zakochana w Wacławie, ma nadzieję, że Podstolina 

                                             wstawi się za nią i Wacławem u Cześnika, nie wie, że Hanna sama chętnie

                                             wyszłaby za mąż za byłego kochanka, czyli Wacława

Józef Papkin – zubożały szlachcic na usługach Cześnika, liczy na małżeństwo z Klarą

Podstolina Hanna Czepiersińska – wdowa, szuka męża, który zapewniłby jej odpowiedni poziom życia,

                                                           Cześnik pragnie się z nią ożenić dla pieniędzy,  bo nie wie, że

                                                           jej majątek jest bardzo skromy