Rozpoczynamy cykl lekcji związanych z komedią Aleksandra Fredry. Dziś o pragnieniu małżeństwa i przeszkodzie, która stoi na drodze do szczęścia, czyli treść "Zemsty"...

 

Garść wiedzy na temat Aleksandra Fredry - informacje o autorze komedii.

 

Kilka słów o autorze i genezie, czyli przyczynie powstania "Zemsty"  - zobacz. 

 

Bohaterowie "Zemsty" - połącz postać dramatu z jej opisem.

 

    Zastanów się, w jaki sposób poniższy plakat nawiązuje do  "Zemsty" Aleksandra Fredry?

 

strona główna

Zobacz zamek,

o którym pisał Fredro

Jeden ogień - drugi woda!

   Jeśli jeszcze słabo znasz

lekturę, zobacz ekranizację

Test

Gdzie dwóch się bije... tam ktoś skorzysta. Przebieg wydarzeń w dramacie.

Kto to powiedział?

"Zemsta" - epodręcznik

Czas omówić przebieg wydarzeń w dramacie Aleksandra Fredry

zatytułowanym "Zemsta". Sprawdzimy, kto się na kim zemścił, a kto na tym

skorzystał.

 

Podstawowe wiadomości o dramacie - przejdź do zadania.

 

Budowa "Zemsty", czyli na ile aktów autor podzielił swój utwór oraz, ile scen liczą kolejne akty "Zemsty" - uzupełnij tekst:

 

   "Zemsta" to dramat składający się z ......... aktów, każdy akt jest podzielony na sceny -

    akt I ma ich ...., akt  II ......., kolejny jest zbudowany z .... scen, a ostatni z ........

 

Kolejne wydarzenia w każdym akcie -  plan wydarzeń:

   

   

 

 

Znasz odpowiedź na pytania:

  • Kto i na kim chciał się zemścić?

  • Jaki sposób zemsty wybrał?

  • Kto i co zyskał dzięki "zemście" sąsiada na wrogu zza muru?

Akt I - przejdź

Akt II - przejdź

Akt IV - przejdź

Dowiedz się więcej

Zemsta Aleksander Fredro

Kiedy konflikt buduje mury…

Jeden ogień - drugi woda. O charakterach w dramacie Fredry.

Charaktery głównych bohaterów "Zemsty" to klucz do znalezienia odpowiedzi na pytanie: Dlaczego tak trudno było ich pogodzić? Czy chodziło tylko o mur? Praca z tekstem dramatu.

 

Co znaczą nazwiska bohaterów? 

według Słownika języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego. 

 

 

Praca z tekstem "Zemsty" - fragmenty:

  • Akt II, Scena pierwsza, od w. 64 (od słów „Ja z nim w zgodzie?... )

  • Akt III, Scena druga, od w. 114 (od słów „żem chciał wprzódy...)

 

 

Notatka do uzupełnienia:

 

Zarówno Cześnik, jak i Rejent nie biorą pod uwagę zakończenia sąsiedzkiego konfliktu:

  • Cześnik stwierdza: "... " (cytat z aktu II)

  • Rejent wskazuje na różnice między bohaterami: "..." (cytat z aktu III)

 

Jakie cechy mają główni bohaterowie dramatu - zaciekli przeciwnicy

    Praca z tekstem lektury - skróty: s. (scena), w. (wers).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Słownictwo do charakterystyki bohaterów - wykonaj zadanie.

 

raptus daw. «człowiek gwałtowny, porywczy»
milczek «osoba milcząca, małomówna»

Aleksander Fredro w "Zemście" używał XIX- wiecznej polszczyzny. Sprawdź czy rozumiesz znaczenie słów.

Przyjrzymy się innym bohaterom "Zemsty" i ich zachowaniom oraz charakterom.

Czy noszą nazwiska znaczące?

 

Co znaczyły nazwiska Rejenta i Cześnika i w jaki sposób odzwierciedlały charaktery

bohaterów? Wykonaj zadanie, a następnie uzupełnij tekst:

 

    Rejent nazywał się Milczek, ponieważ..

   Natomiast Cześnik nosił nazwisko Raptusiewicz, bo odznaczał się...

 

Jakie cechy dominują u bohaterów dramatu - sprawdź.

 

Czy nazwiska pozostałych bohaterów "Zemsty" mogą mieć specjalne znaczenie?

 

Hanna Czepiersińska? - przeczytaj informacje.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

Józef Papkin - zgromadź informacje o bohaterze. Przeczytaj tekst.

  •  Co wiesz o pochodzeniu i zamożności Papkina?
  • Jak ubiera się Papkin?
  • Jaki ma sposób mówienia, jak przedstawia samego siebie?
  • Jak się zachowuje u Rejenta na początku wizyty, a jak wówczas, kiedy dowiaduje się

      o służbie czekającej pod drzwiami, by go wyrzucić z domu Milczka?

  • Dlaczego nikt nie traktuje go poważnie nawet wówczas, gdy twierdzi, że umiera?

 

Nazwisko Papkin może pochodzić od słów paka, papcio. Nazwisko Czepiersińska można skojarzyć ze słowem czepiać się. 

Nazwiska i charaktery - obraz społeczeństwa polskiego w "Zemście".
Komizm w "Zemście" Aleksandra Fredry.

"Zemsta" Aleksandra Fredry jest jednym z gatunków dramatu - komedią.

Co śmieszy w "Zemście" teraz, a co śmieszyło współczesnych Fredry?

 

Czym jest humor i komizm? - sprawdź w słowniku.

   

 

 

 

 

 

 

Które postacie i sytuacje w dramacie Fredry mogą wywoływać śmiech?

Zobacz fragmenty dramatu:

  • powrót Papkina od Rejenta - zobacz (od 9 minuty)
  • pisanie listu do Klary przez Cześnika - zobacz
  • Rejent wyłudza fałszywe zeznania - zobacz (od 10 minuty)

 

Ulubione powiedzenia głównych bohaterów

Czy powtarzanie tych słów może sprawić, że postacie stają się śmieszne

nawet kiedy sięgają po broń - tak też można to zinterpretować.

 

Warto zanotować - zobacz notatkę

 

 

 

Jak okoliczności sprzyjają miłości ...

Sprawdzimy, jak niepomyślne okoliczności mogą jednak sprzyjać miłości

Klary i Wacława.

 

Przypomnienie i podsumowanie pracy z utworem Fredry

 

Przebieg wydarzeń w dramacie

Obejrzyj film o utworze Fredry - zobacz film.

 

Jakie wydarzenia doprowadziły do małżeństwa Klary z Wacławem?

ćwiczenie online

 

Streszczenie zdarzeń przedstawionych w dramacie - przeczytaj streszczenie

 

 

 

 

Zapamiętaj

bohaterów

komedii

 

 

 

"Zemsta" - krzyżówka

Jak odmienić nazwisko autora "Zemsty"?

Wdowa po trzech mężach (po trzecim nosi aktualne nazwisko). Mimo upływu czasu wygląda młodo i jest nadal pełna powabu, na co wskazywałby fakt, że spodobała się młodemu studentowi Wacławowi. Bawi w domu Cześnika i „dysponuje” majątkiem Klary, do którego również może zachować pewne prawa, ale pod warunkiem, że pierwsza od swojej podopiecznej wyjdzie za mąż. Niezbyt sytuowana Hanna robi wszystko, by w przyszłości „nie zostać całkiem w nędzy.” Dzięki pośrednictwu Papkina decyduje się wyjść za Raptusiewicza, ale gdy zjawia się kolejna „oferta” finansowo – matrymonialna zapomina o narzeczonym i podpisuje intercyzę przygotowaną przez Rejenta, który na złość Cześnikowi chce z nią ożenić swojego syna. Wacław, który wbrew sobie miał zostać jej czwartym mężem, gani zachowanie byłej kochanki, krytykuje zwłaszcza jej skłonność do romansów i powierzchowność uczuć. Wdowa jest sprytną egoistką, która dba o własne interesy i, mimo że opisuje siebie jako osobę popędliwą i po części bezmyślną, potrafi kalkulować i wie, gdzie „lokować” uczucia i pieniądze: „Bo ja rzadko kiedy myślę, / Alem za to chyża w dziele.”

Kto to jest fircyk?

"Zemsta" czy "Pomsta"?

Dramat Fredry po śląsku

- pisanie testamentu Papkina

humor - zdolność dostrzegania zabawnych stron życia i świata

 

komizm - cecha sytuacji, rzeczy lub osoby budząca wesołość, może wynikać z sytuacji, postaci lub języka bohatera

Rejent Milczek – właściciel połowy zamku, zagorzały wróg Cześnika, ojciec Wacława, dla zemsty na

                             sąsiedzie gotów jest poświęcić szczęście syna

 

Cześnik Maciej Raptusiewicz – mieszkaniec drugiej połowy zamku, nienawidzący Rejenta,

                                                     opiekun i stryj Klary, z zemsty na Rejencie zmusił Wacława do ożenku

                                                     z Klarą, dzięki czemu nieświadomie spełnił marzenie zakochanych

 

Wacław Milczek – syn Rejenta, zakochany w Klarze, daje się "pojmać" Papkinowi, by dostać się do

                               zamku Cześnika, gdzie przebywa jego ukochana Klara

 

Klara Raptusiewiczówna – bratanica Cześnika, zakochana w Wacławie, ma nadzieję, że Podstolina 

                                             wstawi się za nią i Wacławem u Cześnika, nie wie, że Hanna sama chętnie

                                             wyszłaby za mąż za byłego kochanka, czyli Wacława

 

Józef Papkin – zubożały szlachcic na usługach Cześnika, liczy na małżeństwo z Klarą

 

Podstolina Hanna Czepiersińska – wdowa, szuka męża, który zapewniłby jej odpowiedni poziom życia,

                                                           Cześnik pragnie się z nią ożenić dla pieniędzy,  bo nie wie, że

                                                           jej majątek jest bardzo skromy